1. Işsizlik parası II nedir?
Işsizlik parası II vergilerden finanse edilir. Önceden uygulamada olan işsizlik yardımı ve sosyal yardımın yerine geçmiştir. Bununla birlikte iki birbirinden farklı para yardımı içeren, iki farklı sistemin ve değişik meslek/iş hayatına giriş/dönüş amaçlı uygulamaların yan yana yürütülmesine son verilmiştir.
2. Kimlerin işsizlik parası II alma hakkı vardır?
Işsizlik parası II’yi çalışabilen durumda olan, 15. ve 65.-67. yaş arasında olan, Federal Almanya Cumhuriyetin‘de mutat ikametgahı bulunan ve yardıma muhtaç tüm kişiler talep edebilir. Aynı suretle yakınlarının da, eğer ki dilekçe sahibi ile bir ihtiyaç birliğinde yaşıyorsa, yardım talep etme hakları vardır.
3. Ne zaman çalışamayacak durumdayım?
Eğer biri, hastalıktan veya engellilkten dolayı ve tahminen öngörülen bir süre içinde (6 ay), günde en az 3 saat „çalışma piyasasının normal koşulları“ altında çalışamayacak durumda ise, bu durum işgörememezlik anlamına gelir.
Öğrenci durumunda da 15 yaşından itibaren çalışabilirlikten bahsedilir, eğer ki sağlık açısından bir iş görme kaybı durumu yoksa.
4. Yardıma muhtaç olmak ne demektir?
Eğer kendi imkanları (gelir, mal varlığı) ve gücü ile geçim sağlanamıyorsa, yardıma muhtaçlık durumu mevcuttur. Bu durumu ortadan kaldırmak ya da azaltmak için talep edilen işin kabul edilmesi sorumluluğunun üstlenilmesi gerektir.
5. Sosyal yardım nedir?
Sosyal yardım, kendi çalışamayacak durumda olan (bunlara 15 yaşını tamamlamış çocuklar da dahildir) ama çalışabilecek durumda olan bir yakını ile ihtiyaç birliğinde yaşayan kişilere ödenir. Bu kişilerin, SGB XII uyarınca yaşlılıktan ya da 18 yaşından itibaren süresiz iş görememezlikten dolayı verilen, temel güvence yardımından faydalanma hakkı bulunmamalıdır.
6. Kimler ihtiyaç birliğine dahildir?
Dahil olanlar:
a) çalışabilecek durumda ve yardımdan faydalanma hakkına sahip olan kişi
b) çalışabilecek durumda ve yardımdan faydalanma hakkına sahip olan kişinin partneri
- sürekli olarak ayrı yaşamayan evli eş,
- çalışabilecek durumda ve yardımdan faydalanma hakkına sahip olan kişi ile evlilik benzeri birliktelikte yaşayan kişi
- süresiz birlikte yaşayan resmi hayat arkadaşı
c) aynı hanede yaşayan, yardımdan faydalanma hakkına sahip olan kişi veya partnerinin 25 yaşın altındaki bekâr çocukları veya anne-babaları, eğer ki kendi gelirleri ve mal varlıkları ile geçimlerini sağlayamıyorlarsa
d) aynı hanede yaşayan anne ve baba ya da aynı hanede yaşayan 25 yaşın altındaki çalışabilecek durumda olan bekâr çocuğun velisi ve bunun aynı hanede yaşayan partneri.
Evde yaşamalarına rağmen 25 yaşını geçmiş çocuklar ise ihtiyaç birliğine dahil değillerdir. Eğer ki çalışabilecek durumda iseler, kendi ihtiyaç birliğini oluştururlar. Bu yüzden de kendilerinin bizzat işsizlik parası II için başvuru yapmaları gerekir.
7. Evlilik benzeri birlik nedir?
Iki kişi arasında sürekli olan hayat arkadaşlığı evlilik benzeri birliği oluşturur. Bu ilişkide gereken durumlarda karşılıklı sorumluluk üstlenilmesi bekleninilir. Bunun belirtileri ise özellikle sürekli olan hane ve ekonomik birliği, hanedeki çocukların ve yakınların ortak idaresi ve bakımı, ayrıca karşılıklı olarak sadece günlük geçimden ziyade partnerin gelir ve mal varlığı üzerinde söz sahibi olunmasıdır.
8. Hane birliği nedir?
Hane birliğine, cinsiyeti, yaşı ve akrabalık derecesi gözetmeksizin, bir hanede yaşayan tüm kişiler dahildir. Bu demektir ki, bir çok çalışabilecek durumda olan yetişkinlerden oluşan ikamet birliğindeki kişi sayısı kadar da ihtiyaç birliği konu olabilir.
9. Işsizlik parası II için uyruk bir önem taşır mı?
Esas itibariyle işsizlik parası II yardımını tüm çalışabilecek durumda ve yardımdan faydalanma hakkına sahip olan kişiler alabilirler. Yabancı uyruklu kişilerde ise oturum durumu dikkate alınır: Federal Almanya Cumhuriyetinde sadece uzun süreli ya da süresiz oturum hakkı bulunan kişiler bu yardımlardan faydalanabilir. Bu yardımları alamayanlar, oturum durumunun ilk üç ayında bulunan calışmayan ya da serbest meslek sahibi olmayanlar ve Almanya da sırf iş arama nedeniyle oturma izni verilen yabancı uyruklulardır. İlticacılara yönelik yardımlar yasasının 1. Maddesine göre ilticacılar genel olarak bu yardımları alamazlar. Yabancı uyruklu kişiler ancak çalışmalarına müsaade edildiği veya edilebileceği durumlarında, işgörebilir kabul edilir.
10. Hasta iken yine de işsizlik parası II alabilirmiyim?
Bir hastalık durumunda iş görememezliğiniz ile ilgili ve tahminen ne kadar süreceğine dair bir doktor raporu sunmalısınız. Işsizlik parası II yardımı ödenmeye devam edilecektir; ancak iş görememezlik eğer tahminen 6 aydan uzun sürecekse ya da bir hastalık nedeniyle tahminen 6 aydan fazla bir hastaneye yatmak sözkonusu ise, bu yardım ödenmemektedir. Tıbbi olmayan bir tesise (örn. uyuşturucu takibinde tedavi) yatma durumunda ise işsizlik parası II yardım alma hakkı yoktur.
11. Şu an işsizlik yardımı almaktayım. Nasıl ve nerede işsizlik parası II için başvuru yapabilirim?
Işsizlik parası II için başvuru size otomatik olarak yollanmaz. Işsizlik parası hakkı bittiğine dair bilgilendirildiğiniz yazıda, sizinle ilgili temel güvencenizi sağlayan gerekli makama işaret edilir. Buradaki başvuru formlarını alıp, doldurduktan sonra da geri teslim etmelisiniz.
Ikametgahı Landkreis Marburg-Biedenkopf olan kişiler bu başvuruyu KreisJobCenter Marburg-Biedenkopf’a yapmalıdır. Formları doldurmak için yardıma ihtiyacınız olursa, çalışanlarlar size memnuniyetle yardım için hazır bulunmaktadır.
12. Ne zamandan itibaren bu yardımı alabilirim?
SGB II’ye dayalı yardımlar sadece müracaat üzerine sağlanır. Yardım hakkı ise başvuru yapılan günden itibaren geçerlidir ve bundan önceki zaman hesaba katılmaz. Geriye doğru ayın birinci gününden itibaren hesaplanır. Bir kereye mahsus ek yardımlar, kaçınılmaz ihtiyaç, eğitim ve katılım için gerekli krediler ayrıyeten başvuru gerektirir.
13. Bu para yardımları ne zaman ve nasıl ödenir?
Bu para yardımları hesabınıza havale edilir. Kendi isteğiniz üzerine bu ödemeler üçüncü bir kişinin hesabına da yatırılabilir. Işsizlik parası II ödemesi aybaşında yapılır. Bu örn. kira ödemelerinde dikkate alınmalıdır.
14. Ne kadar süre boyunca işsizlik parası II ödenir?
Yardıma muhtaçlık durumu ve diğer şartlar (çalışabilir durumda olmak, yaş sınırı vs.) sürdüğü sürece ödenir. Ancak bu şartlar zaman olarak, belirli aralıklarda denetlenir. Genelde yardımlara 6 aylık süre ile onay verilir.
15. Para alacağıma dair nasıl bilgilendirilirim?
Başvurunuz ile ilgili karar size yazılı şekilde gönderilir. Bu bildirgede sizin yardım alıp-almayacağınız, bunun süresi ve miktarı ile ilgili bilgiler mevcuttur. Ayrıntıları ekteki hesaplama evrağında görebilirsiniz.
16. Yapılan yardımları geri ödemelimiyim?
Yapılan yardım genelde katkı olarak ödenir, bu yüzden de geri ödeme durumu olmaz. Kanun yapanlar bazı durumlar da ise kredi hakkı öngörmüştür. Eğer ki size yapılan bir maddi yardım sadece kredi şeklinde ise, bu kredi her ay için aslolan daimi yardımın %10’u tutarında üzerine hesaplanarak bu borç geri ödenir.
Eğer ki yardıma muhtaçlık durumunun koşullarına kendiniz kasıtlı ya da aşırı ihmalden dolayı neden olduysanız, bir geri ödeme durumu söz konusu olabilir (örn.: işinizi kendi ihmaliniz yüzünden kaybettiyseniz, geri ödeme yapılması gerekiyor).
17. Verilen karara razı değilsem, neler yapabilirim?
Bildirge ile ilgili sorularınız için, bildirgede beyan edilmiş telefon numarasını arayabilirsiniz. Sizin durumunuz ile ilgilenen menajer ile bizzat görüşmek için lütfen randevu yapınız. Bundan bağımsız olarak, bildirge size ulaştıktan sonra bir ay içinde itiraz etmek için zaman tanınır. Itiraz yazılı ile veya sözle yapılır ve sözle yapılacak itiraz tutanağa gecirilir, ayrıca gerekçelerin de ifade edilmesi gerekir. Ayrıntılar için, bildirgenin hukuk tedbirleri konusundaki bilgilendirme kısmına bakınız.
18. Iştirak yükümlülükleri nelerdir?
Eğer işsizlik parası II’ye başvurduysanız ya da işsizlik parası II alıyorsanız, o vakit bu yardım için önem arz eden tüm bilgileri sunmak ve bunları gerekli belgeler ile belgelemek zorundasınız.
19. Haber verme yükümlülükleri nedir?
Başvuru anından itibaren tüm değişiklikleri bildirmekle yükümlüsünüz. Bu hem kişisel durumlarınız (örn. taşınma, evlilik), hemde geliriniz ve mal varlığınız (örn. işe başlama, emeklik başlangıcı) ile bağlantılı değişiklikler için geçerlidir.
(Eğer ki bir değişikliğin bildirilmesi gerekip, gerekmediği konusunda emin değilseniz, o zaman sizin durumunuz ile ilgilenen menajerinize başvurunuz. O size – gerekli evraklar konusunda da – bilgi verecektir.)
20. Tatile gidebilirmiyim?
Siz haftaiçi her gün ikametgahınızda veya mutat meskeninizde genelde ulaşabilir durumda olmalısınız. Genel olarak yılda en fazla 3 haftaya kadar ikamet ettiğiniz yerden uzaklaşmanıza müsaade edilir. Ayrıca bu uzaklaşma için başvuru yapılması gerekir.
Durumunuz ile ilgilenen menajer de bu uzaklaşmayı onaylamalıdır. Menajerinizin onayını almadan zaman ve mekan bakımından ulaşılabilirlik bölgesini terk ederseniz ve bu yüzden de iş aracılğı için hazır bulunamazsanız, size bu zaman için maddi yardım ödenmeyecektir. Çalışabilir durumda olan, yardım hakkı bulunan ve sosyal sigortalı çalışan kişilere, ya da SGB II uyarınca iş imkanından faydalanan kişilere en az sözleşmedeki veya yasal izin süresince ikametten uzaklaşma izni verilir.
21. Kimler ek çocuk yardımı alabilir? Ne kadar bir meblağdır?
Ek çocuk yardımını bütün aileler alamaz. Ancak kendi ihtiyaçlarını gideren anne-baba (bunu özellikle çalışarak yapan) ve (25 yaş altında) çocuğunun ihtiyaçlarını karş layamayacak durumundaysa bu mümkündür. Ek çocuk yardım veriliş süresi en fazla 3 yıldır. Çocuk başına aylık en fazla 185 Euro ödenir. Çocuğun kendi geliri bu ek çocuk yardım talebinin üzerine hesaplanır. Ek çocuk yardımı ile ilgili yer Aile kasasıdır. Genel olarak bu ek çocuk yardımı, SGB II’nin temel güvence yardımlarından önceliklidir. Ek çocuk yardımı alanların genelde kira yardımı alma hakkı da vardır.
22. Işsizlik parası II aldığım sürece sosyalsigortalımıyım?
Eğer ki aile sigortalı olamıyorsanız, o vakit genelde hem sağlık sigortasında, hem de bakım sigortasında zorunlu sigortalısınızdır. Istisnalar ise bir serbest iş durumundan, ya da memurluktan meydana gelebilir. Eğer birden fazla işsizlik para yardımı alan kişiler bir ihtiyaç birliği oluşturursa, o vakit bir kişi zorunlu sigortalı olarak belirlenir (evlilik benzeri bir birlikte ise iki partner de zorunlu sigortalı olabilir). Diğer kişiler ise aile sigortası kapsamında sigortalı olur. Daha ayrıntılı bilgi için, özellikle bunun yöntemi ile ilgili, lütfen sağlık sigortanıza danışınız.
Sağlık ve bakım sigortası için zorunlu aidat doğrudan sağlık fonuna yatırılır.
01.01.2011’den beri işsizlik parası II kapsamında emeklilik aidatları ödenmemekte. Ancak işsizlik zamanları emeklilik kasasına hesaplanma zamanı olarak bildirilir.
23. Hayat arkadaşım çalışıyor. Onun maaşı da hesaba katıldıktan sonra, bana işsizlik parası II verilmiyor. Kendi sağlık sigorta korumamı nasıl sağlayabilirim?
Evli bir çift arasındaki aile sigortası uygulaması, evlilik benzeri bir birlikte yaşayan iki partner arasında mümkün değil. Bu yüzden kendinizi bizzat hastalığa ve bakıma muhtaçlık durumuna karşı ihtiyari yasal olarak, ya da özel sigortamalısınız. Eğer aidat ödemelerinden dolayı yardıma muhtaç kalırsanız, başvuru üzerine sağlık ve bakım sigorta harcamalarına ek yardım alabilirsiniz.
25. Yalnız yaşayan ne demektir?
Eğer evli değilseniz ve yalnız yaşıyorsanız, ya da başkaları ile bir evde yaşıyorsanız, o zaman yalnız yaşayan olarak kabul ediliyorsunuz.
26. Çocuklarını tek başına yetiştiren ne demektir?
Yalnız olan, bir ya da daha çok çocukla birlikte bir hanede yaşayan ve tek başına bunların bakımı ve eğitimi ile ilgilenen kişilerdir.
27. Çocuklarım için daimi yardım ne kadardır?
- 6 yaşını doldurmamış (6. doğumgününden bir önceki güne kadar) çocuklar için her çocuk için 285 Euro sosyal yardım verilir (ab 01.01.2022).
- 6. doğumgününden itibaren 14. doğumgününe bir gün kalana kadar her çocuk için 311 Euro sosyal yardım ödenir (ab 01.01.2022)
- 14. doğumgününden itibaren 18. yaşına kadar (18. doğumgününden bir önceki güne kadar) her çocuk için 376 Euro sosyal yardım ya da işsizlik yardımı II (çocuğun çalışabilir olup, olmamasına göre) verilir (ab 01.01.2022).
- 18. doğumgününden 25. yaşına kadar (25. doğumgününden bir önceki gün) ise her çocuk için 360 Euro işsizlik yardımı II ya da sosyal yardım (çocuğun çalışabilir olup, olmamasına göre) ödenir (ab 01.01.2022).
28. Kızım 16 yaşında ve meslek eğitimi görmekte. O da işsizlik parası II alır mı?
25 yaş altındaki çocuklar esas tabiriyle velilerinin ihtiyaç birliğine dahildir. Eğer meslek eğitimi içinde meslek eğitim ek yardımı (BAB) ya da Federal Eğitim Teşvik Yasası (BaföG) alma hakkı mevcutsa, kızınıza işsizlik parası II ödenmez. Kızınız eğer sizinle yaşıyorsa ve bu yüzden de BAB ya da BAföG alamıyorsa, o zaman işsizlik parası II alabilir. BAB/BAföG ihtiyacı SGB III, Mad. 66, Fıkra 1 ya da BAföG, Mad. 12, Fıkra 1, No. 1 (=öğrenciler için ihtiyaçl ar) yasaları uyarınca da hesaplansa, SGB II kapsamındaki ek yardımlar da söz konusu olabilir. Bu özel durumda oluşan hak ile ilgili, sizinle ilgilenen menajeriniz ile görüşünüz.
29. Işsizlik parası II‘de malzeme yardımı ya da yemek fişleri verilir mi?
Bazen malzeme yardımları (örn. mobilya fişleri) temin edilir, ancak bunlar sadece istisnai durumlar da sağlanır. Gıda fişleri sadece özel durumlarda, özellikle 25 yaş altındaki yardım alanlara temin edilir („Teşvik ve talep“ kısmını okuyunuz).
30. Ne zaman ev ya da daire makul büyüklüktedir?
Ortalama olarak aşağıdaki metre kare-rakamları makul olarak kabul edilebilir:
1 kişi 50 metre kareye kadar
2 kişi 60 metre kareye kadar
3 kişi 75 metre kareye kadar
4 kişi 87 metre kareye kadar
Ayrıca her bir başka aile ferdi için 12 m² üzerine eklenir.
31. Kiralık dairenin ek masrafları da ödenir mi?
Evet, makul olduğu sürece ek masrafların gerçek maliyetleri karşılanır.
32. Isınma masrafları ödeniyor mu?
Evet, bu masrafların gerçek maliyetleri karşılanır. Dikkate alınması gereken ise, bu ısınma masraflarının (makul) daire büyüklüğüne orantılı ve makul olmasıdır.
33. Eğer dairem için oluşan masraflar yüksek ise, neler olur?
Kira harcamaları “makul”, yani uygun olmak zorundadır. Bunun için KreisJobCenter tavan değerler belirlemiştir ve o fiyatlara kadar ev harcamaları karşılanır. Bu kriterlere bakarak kira yüksek olursa, evvela bu kira tamamıyla karşılanır; ancak bu sadece yardıma muhtaç kişinin daha ucuz bir daire araması mümkün olmadığı (ya da beklenebilir olmadığı) kadardır (en fazla altı ay). Bu süreden sonra ise dairenin masrafları sadece makul görülen üst sınıra kadar karşılanır.
34. Taşınmak istemiyorsam neler olur?
Taşınmak zorunda değilsiniz. Ancak böyle bir durumda geçiş süresinden sonra sadece makul belirlenen masraflar karşılanır – bunu aşan miktarı ise siz kendiniz ödemek zorundasınız.
35. Taşınma durumunda hangi masraflar karşılanır?
Taşınma masrafları, sadece bir taşınma gerekli görüldüğünde (ya da yetkili kurum bunu şart koştuysa) ve yeni evin/dairenin masrafları uygun olduğunda karşılanır. Taşınmadan önce mutlaka sizin durumunuz ile ilgilenen menajer ile görüşünüz. Belirli durumlarda depozito da borç olarak temin edilebilir.
36. Işsizlik parası II alıyorum, yanısıra kira yardımı da alabilirmiyim?
Prensip olarak bakıldığında, hayır. Çünkü işsizlik parası II kapsamında ev ile ilgili masraflar makul kabul edildiği sürece karşılanır. Ancak hane birliğinde yaşayan, kendi gelirlerinden dolayı SGB-II-hakkı olmayan çocukların kira yardımı talep etme imkanı olabilir. Ev sahiplerinin ise karşılaştırarak hesap yapmaları faydalı olabilir – eğer ki ödenmesi düşünülen kira yardımı, SGB II kapsamındaki dikkate alınan ev masraflarına bakarak daha yüksek ise, yardımı alan kişi bu kira yardımının ödenmesini isteyebilir.
37. „Gelir“ nedir?
Genel olarak gelir olarak tüm para ve para değerinde olan kazançlar dikkate alınır, örn.:
- iş hayatından gelen maaşlar (hem serbest
- iş, hem bağımlğ iş durumundan)
- nafakalar
- işsizlik yardımı ya da hastalık parası
- sermaye ve faiz gelirleri
- kira ve icar gelirleri
- çocuk parası
- emekli maaşları
38. Dikkate alınmayan gelirler de var mı?
Evet. Tamamıyla dikkate alınmayan gelirler SGB II yardımları, Federal Bakım Yasası (Bundesversorgungsgesetz) uyarınca temel emeklilik ve buna benzer Federal Tazminat Yasası (Bundesentschädigungsgesetz) uyarınca emeklilikler ve ek yardımlardır. BGB, Mad. 253 gereğince manevi tazminatlar da dikkate alınmayan gelir olarak kabul edilir – diğer tazminatlar (örn.: maaş kaybından dolayı tazminat) ise dikkate alınan gelir olarak değerlendirilir. Diğer istisnai durumlar için menajeriniz ile görüşünüz.
39. Gelirden neler düşürülür?
Maaşınızdan ödenmesi zorunlu vergiler ve sosyal sigorta kesintileri düşürülür.
Yasa gereği öngörülen sigorta primleri de kanıtlanmış miktarda gelirden düşürülür (örn. zorunlu trafik sorumluluk sigortası). Bunun yanı sıra yardım alan reşit kişiler için gelirinden, uygun olan özel sigortalara (örn.: ev eşyası sigortası, özel mali mesuliyet sigortası) aylık 30 Euro sabit bir miktar düşürülür.
Ayrıyeten gelirden, devletten teşvikli yaşlılık güvence aidatları („Riester-emeklilik aidatları) da düşürülür.
Geliri elde etmeniz ile bağlı olan kaçınılmaz masraflar da aynı şekilde mahsup edilmez (bir sonraki soruyu okuyunuz).
40. Iş hayatında kazanılan gelirlere ilişkin muafiyet miktarları ne kadardır?
Çalışan ve yardım alan kişilerin, geliri elde etmeleri için yaptıkları gerekli masraflar da gelirden düşürülür. Brüt 400 Euro’ya kadar olan gelir durumunda düşürülen meblağ aylık 100 Euro’dur. Bunun içinde iş ile ilgili tüm harcamalar (iş malzemeleri, yol masrafları, sigortalar) dahildir. Eğer brüt gelir 400 Euro’nun üzerinde ise, o zaman kanıtlandığı sürece daha yüksek meblağalar da düşürülebilir.
Bu ana muafiyet miktarının yanı sıra:
- ayrıca 1000 €’ya kadar olan gelirin (100,01€ – 1.000 € arası) brüt miktarından %20’si.
- ve 1.000 € ve 1.200 € arası bir gelir durumunda muafiyet bir daha %10’dur.
- işsizlik parası II alan kişinin en az bir reşit olmayan çocuğu var ise ya da onunla birlikte bir ihtiyaç birliğinde yaşıyor ise, o zaman mutlak üst sınırı 1.200 Euro‘dan 1.500 Euro’ya çıkar.
41. Işsizlik parası II alıyorsam, ek iş yapmama izin verilir mi?
Evet. En nihayetinde yardıma muhtaç biri olarak, bu yardıma muhtaçlık durumunu ortadan kaldırmak ya da azaltmak için tüm imkanları tüketmek zorundasınız. Işin zaman çerçevesi hiçbir rol oynamaz. Böylece hem cüzi ücretli işler („Mini-Job“ olarak adlandırılan), hem de sosyal sigorta primleri ödenen işler söz konusudur – lakin elde edinilen gelir kısmen mahsup edilir.
42. Işsizlik parası II durumunda, emekliliğim de hesaba katılır mı?
Emeklilik maaşları genelde hesaba katılan gelirler olarak değerlendirilir. Ancak istisnai durumlar da mevcuttur. Örneğin Federal Bakım Yasası (Bundesversorgungsgesetz) uyarınca temel emeklilik mahsup edilmez. Aynı şekilde Federal Tazminat Yasası (Bundesentschädigungsgesetz) uyarınca ödenen emeklilik ve ek yardımlar da – temel emeklilik miktarına kadar – mahsup edilmez.
Yaştan dolayı emeklilik alıyorsanız, bu genel olarak SGB II yardımlarından faydalanamayacağınız anlamına gelir.
43. Çalışabilir durumda olan partnerimin ihtiyacına, benim yaştan dolayı aldığım emeklilik de hesap edilir mi?
Yaştan dolayı emeklilik almanız sizin SGB II yardımlarından faydalanamayacağınız anlamına gelir. Eğer aldığınız emeklilik geçim sağlamak için gerekli olan ihtiyacınızdan fazla ise, bu fazlalık partnerinizin ihtiyacına hesap edilir. Bunu yaparken de mutat muafiyet miktarları dikkate alınır.
Eğer yaştan dolayı aldığınız emeklilik ihtiyaçlarınızı kapatmaya yetmiyorsa, icabında SGB XII uyarınca ek yardımlar alabilirsiniz.
44. Aldığım nafakalar da gelir olarak değerlendirilir mi?
Evet, bu ödemeler de gelir olarak değerlendirilir.
45. Yardıma muhtaç annem ve babam için nafaka ödemek zorundamıyım?
Bu sorunun cevabı esasen Alman Medeni Kanununda (BGB) bulunur. Genel olarak SGB II çerçevesinde akrabalara karşı nafaka talebi yoktur – eğer ki ebeveynleriniz sizden daha önceden bir nafaka talebinde bulunmamışsa. Şayet anne-babanız ile birlikte yaşıyorsanız, bu hane birliği olarak tabir edilir – bunun için de soru 54’ü okuyunuz.
46. Anne ve babam benim için nafaka ödeme mecburiyeti varmıdır?
Özellikle ilk temel meslek eğitimin bitimine kadar bir nafaka hakkı vardır. Ayrıtılar BGB’de düzenlenir. Bunun gelire ne kadar etkileri olacağı ve mahsup miktarlar – yaş, statü (meslek eğitimi görüyor, iş vs.) ve malum kişinin hangi ihtiyaç birliğine ait olduğuna bağlıdır ve bu sebepten dolayı sözkonusu kişiye göre değerlendirilir. 25 yaşın altındaki çocukların, 01.07.2006 tarihinden itibaren genel olarak ihtiyaç birliği çerçevesin de velilerinin gelirleri de dikkate alınır (yukarıyı okuyunuz).
47. Hane birliğinde yaşayan akraba ve hısım arasında tahmini nafaka ödemeleri ne anlama gelir?
Kanun yapanın tahminine göre, bir hanede yaşayan ve birlikte ev geçindiren akraba ve hısım birbirini maddi anlamda destekler. Bu ama sırf akrabaların gelir ve mal varlıkları buna el verdiği sürece ummulur. Ve bu durum için ihtiyaç birliğine göre gelirde daha da yüksek muaf miktarlar geçerlidir: akrabanın geliri sırf – muaf miktarlar kesildikten sonra bu gelirden Mad. 20, Fıkra 2, Bend 1 gereğince sürekli ihtiyacın iki katı kişinin payına düşen konaklama masrafları ilave edilerek, muaf meblağnın %50’sini geçmeyen gelirleri aşmaması durumunda – hesaba katılır. Mal varlığında ise, aynı başvuran kişi için geçerli olan meblağlar uygulanır. – Beyan ile bu tahminin aksini ispat edebilirsiniz.
48. Partnerim ilk evliğinden olan çocuğa nafaka ödüyor. Bu durum gelir tespitinde dikkate alınır mı?
Şayet nafaka adı konmuşsa ve partnerinizin geliri kendi katılma payın üstünde kalıyorsa, o vakit nafaka miktarı (gerektiğinde kısmen) dikkate alınır. Ancak nafaka ödeyen kişi bu nafaka talebini sahiden ödediğini kanıtlamak zorundadır.
49. Sayısal loto’da kazanırsam ne olur?
Loto ikramiyesi size verildiği aydan (size “akış’ın sağlandığından itibaren) itibaren gelir olarak değerlendirilir. Bir ay hesaba katma durumunda eğer yardım hakkınız ortadan kalkıyorsa, o zaman ikramiye 6 aylık bir süreye eşit ölçüde paylaştırılır ve o aylık miktar gelir olarak dikkate alınır. 6 ay sonra ikramiyenin geri kalan kısmının, gelir ya da mal varlığı olarak değerlendirileceğine dair denetlenir.
50. „Mal varlığım“ olarak neler sayılır?
Öncelikle temel prensip olarak şahsi katkı yeterliliği denetiminde esasa alınan tüm değerlendirebilir mal varlığı eşyalarının dikkate alınmasıdır. Mal varlığı olarak örneğin: arabalar, gayrimenkuller, banka mevduatları, nakit para, çekler, hisse senetleri ve diğer değerli kağıtlar, fon payları, tasarruf mevduatları, inşaat tasarruf sözleşmeleri ve son on yıldaki hediyelerdir.
Bunun bir kısmı koruma altındadır, yani mal varlığı olarak dikkate alınmaz. Bunlar örneğin: makul görülen ev eşyası, makul görülen bir araba, makul değerlendirelen evde ya da dairede yaşamak.
Eğer siz veya partneriniz emeklilik sigortasına olan sigorta sorumluğunuzdan muaf iseniz, o zaman kanıtlanmış olan, yaşlılık güvencesi için kesinlenmiş mal varlığı dikkate alınmaz. Ancak bu mal varlığının ihtiyarlık güvencesi olarak kesinleştiği durumu belirgin bir şekilde görülebilmesi şarttır.
Mal varlığını değerlendirmeye dair muafiyet miktarları mevcuttur.
51. Işsizlik parası II alma durumunda arabam ne olur?
Ihtiyaç birliğindeki her yardım alan kişi için makul görülen bir araba ya da motorsiklet, mal varlığı olarak değerlendirilmez. En nihayetinde çalışan biri olarak fleksibel olmalısınız – ve gerektiğinde yeni bir iş yerine gidip, gelebilmeniz gerekebilir. Makuliyet denetlemesi için her kişinin özel şartları (ihtiyaç birliğinin büyüklüğü, hane’deki araç sayısı, işe başlangıç zamanı) dikkate alınarak yapılır. Icabında devam eden kredi borçları çıktıktan sonra, maksimum 7.500 Euro satış bedeline ulaşılırsa, bir denetleme lüzumsuzdur.
52. Kendi dairemi ya da evimi satmak zorundamıyım?
Kendi yaşadığınız dairenin (ya da evin) makul olup, olmadığı denetlemesi, oturma alanının büyüklüğüne ve ev sakinlerinin sayısına bağlıdır. Kendi kullandığınız gayri menkulun büyüklüğü makul kabul edilmezse, mülkiyet hakkı içindeki ayrılabilir bina veya arsa parçalarının öncelikle satış ya da kira yolu ile değerlendirilmesi gerekir. Yardıma muhtaç kişi mümkün olan her türlü gelir kaynağını değerlendirmek zorundadır (örn. bir ya da daha fazla odanın kiraya verilmesi, „Einliegerwohnung“ – müstakil ev dahili daire).
Makuliyet yorumu ise kaldığınız yerin masraflarını üstlenilmesinde değişik bir durum alır. Burada genel olarak masrafların üstlenildiği („makul masraflar“) sınırlar vardır. Eğer dairenin taksitleri ödenmeye devam ediliyorsa, bu borç faizleri ikamet masrafları çerçevesinde dikkate alınır – çünkü kiracı için kira ödemesi neyse, ev/daire sahibi için de borç faizleri ödemeleridir. Aynı anda emlak vergisi ve diğer kamu ödemeleri ve de kiralık dairede gibi ek masraflar da dikkate alınır. Servet edinimi sayıldığından ise taksitler üstlenilmez.
Bu bahsi geçen sınırların yüksekliği ile ilgili durumunuz ile ilgilenen menajeriniz sizi bilgilendirir.
53. Yurtdışında bir evim var. Şimdi bu evi satmalımıyım?
Yurtdışında bulunan mal varlığı da bildirilmelidir. Bu tür özel durumlar da obje’nin (içinde kendiniz yaşamadığınız mülk olarak) değerlendirilmesi ile ilgili denetim yapılması gerekir.
54. Mal varlığında muaf miktarlar ne kadardır?
Işsizlik parası II yardımına muhtaç reşit kişi ve partnerine tamamlanmış her yaş başına 150 Euro mal varlığına ilişkin muafiyet miktarı tanınır – asgari 3.100 Euro, en çok 9.750 – 10.050 Euro (doğum yılına göre dereceli). 1.1.1948 tarihinden önce doğmuş kişiler için her yaş başına 520 Euro muafiyet miktarı kabul edilir. Bu durumda azami sınır 33.800 Euro’dur. Her 18 yaş altındaki, yardıma muhtaç çocuğa 3.100 Euro muafiyet miktarı tanınır.
Belli şartlar altında yaşlılık güvencesi altında her yaş başına 750 Euro’luk miktarında bir muafiyet, (en çok 50.250 Euro) kabul edilir. Ayrıyeten mal varlığından yaşlılık güvencesi de (Riester-Rente) kanun teşvikli çapta düşürülmelidir.
Bundan başka, ihtiyaç birliğinin her ferdi için gerekli olabilecek alımlara 750 Euro büyüklüğünde muafiyet miktarı tanınır.
62. Müssen meine Kinder ihre Sparbücher auflösen?
Minderjährige Kinder, die über Einkommen oder Vermögen verfügen, müssen dieses einsetzen, somit auch ihr Sparguthaben. Allerdings gilt dies nur für ihren eigenen Lebensunterhalt und nur oberhalb bestimmter Freigrenzen. Die Freigrenze liegt bei 3.100 Euro; dazu kommt noch der Freibetrag für notwenige Anschaffungen in Höhe von 750 Euro. Werden diese Freigrenzen (wieder) unterschritten, hat das Kind Anspruch auf Sozialgeld bzw. Arbeitslosengeld II.
55. „Riester-Rente“ çerçevesinde birikenler de tüketmem gereken mal varlığı olarak mı sayılır?
Kanun teşvikli meblağlarla „Riester-Rente“ bunların haricinde bulunur.
56. Yaşlılık güvencemi yitirecekmiyim?
Yasal emeklilik, „Riester-Rente“ ve yukarıda belirtilen yaşlılık güvencesi olarak hayat sigortası seçeneği dokunulmaz kalacaktır.
57. Peki başvuru yaptıktan sonra beklenmedik bir miras durumunda ne olur?
Meydana gelen, gelir ve mal varlığı değişiklikleri durumunda ilgili kurumu derhal bildirmekle yükümlüsünüz – başvurunuzu yapmış olsanız bile. Miras durumunun yardım talebinizi ne kadar etkileceğini menajeriniz size bildirecektir.
58. „Teşvik“ ve „talep“ ne anlama gelir?
„Teşvik“, size iş piyasasına ayak uydurma açısından sunulan sizi çalışma hayatına yeniden kazandırmaya yönelik değişik imkanlardır.
„Talep“ ise sizin aktif bir şekilde tüm çalışma hayatına yeniden kazandırma uygulamalarına katılmanız ve iş piyasasına ayak uydurmayı desteklemeniz anlamına gelir. Bunun için siz de kendi başınıza iş için çabalamanız ve bu durumu kanıtlamanız gerekir.
59. Uyum anlaşması nedir?
Uyum anlaşması temel güvence yardımlarını sağlayan kurum ve yardım alan kişi arasında yapılır. Her anlaşma 6 aya kadar geçerlidir. Bunun içinde bir taraftan, hak sahibinin yardıma muhtaçlık halinin sonlandırılması (örn.: tekrar iş bulamak için) açısından neler yapması gerektiği ifade edililir. Bu mesela bir iş alıştırma önlemi ya da bir iş imkanı olabilir. Öteki taraftan da, bunun için hangi yardımların gerekli olduğunu (örn.: eğitim ve yol masraflarının üstlenmesi) içerir.
60. „Intibak edici yardımlar“ nedir? Hangi yardımlardan faydalanabilirim?
Sizin durumunuz ile ilgili menajeriniz sizin ve ihtiyaç birliğinin fertleri ile ilgileniyor. Size destek veriyor ve yardımlar, destekler vs. ile ilgili tüm sorularda yardımcı oluyor – her zaman sizin tekrar çalışma hayatına geri yönlenmeniz hedefi ile. Muhatabınızın yardım açısından bir çok imkanı var. Mesela iş başvuru masraflarınız geri ödenebilir, iş alıştırma uygulamalarına katılabilirsiniz veya bir iş imkanı için aracı olunabilir. – Bir iş entegrasyonu için gerekli ve lazım olanlar uyum anlaşmasında yer alır.
61. Muhtemel bir iş durumunda ya da işe başladığımda yine de yardım alabilirmiyim?
Meslek eğitim yeri arayanlar, işsizlik tehdidi durumunda iş bakanlar ve işsizler, sosyal sigorta primi ödenen olası bir iş durumunda ya da bir işe başlama durumunda, eğer bu mesleki uyum açısından gerekli ise, KreisJobCenter’in arabuluculuk bütçesinden destek alabilirler.
62. Işsizlik parası II çerçevesinde serbest işe başlama ya da devam ettirme için destek verilir mi?
Bir serbest işe başlama ya da devam etme durumunda destek yardımlardan faydalanma olasılığı vardır. Bunun için iş fikriniz ile ilgili bir tasarı sunmalısınız ve bu da mütehassis kişiler tarafından denetlenmek zorundadır. Eğer bu daireden olumlu görüş ve teminatlı beklentiler ifade edilirse, amaçlanan serbest işin taşınabilir olduğu ve bununla birlikte yardıma muhtaçlık durumun uygun bir zamanda – süresiz olarak –aşılabileceği belirtilirse, bu özel durum için SGB II, Mad. 16 b ve c uyarınca çalışma hayatına kazandırılma yardımları sağlanabilir.
63. „1-Euro-Job“ nedir?
„1-Euro-Job“ altında temel güvence kurumu tarafından işsizlik parası II yardımı alan kişiye sunulan iş imkanı tarif edilir. Bu işler kamu yararınadır ve kişinin iş hayatına sağlam uyumu için fırsatlarının artması hedeflenir. Buradaki gelir, işsizlik parası II’ye eklenir ve harcama ödeneği olarak tanımlanır. Bu arada KreisJobCenter Marburg-Biedenkopf bu tür işlere harcama ödeneği olarak 1,50 Euro saat ücreti öder.
64. Çocuk bakımı nasıl sağlanır?
Gündüz bakım evlerinde („Tagesstätte“) çocuklar ile ilgilenme/bakım ayarlamaları belediyenin görevidir. Ancak temel güvence kurumu, çocuk eğiten çalışabilir durumdaki yardıma muhtaç kişilerin çocuklarına günlük bakım evlerinde öncelikli yer sunulmasına yönelik çalışmalıdırlar.
66. Bana sunulan işleri kabul etmezsem neler olur? O zaman hiç para alamama durumu olabilir mi?
Talep edilen ama reddedilen her iş için daimi ihtiyaçlar 3 ay boyunca %30 düşürülür. Bu yardımı azaltma durumunu içeren bildirgenin geçerli olduğu belirtilen aydan itibaren bu yardımda bir düşüş olacaktır. Bir yıl içinde tekrar bir ret durumu olduğunda ise, işsizlik parası II’nin daimi yardımları %60 indirilecektir. Bir sonraki ihlal durumunda ise, işsizlik parası II %100 kesilecektir.
Yüzde 30’tan fazla bir düşüş durumunda, müracaat üzerine KreisJobCenter makul bir büyüklükte ek malzeme yardımında ya da para değerinde yardımlarda bulunabilir. Bu durumda talep edilebilir iş söz konusudur, bahsi geçen sonuçlara yol açmamak için de mağdur kişinin kendisi bu sorumluğa sahiptir.
65. Sunulan her işi kabul etmek zorundamıyım? Talep edilebilirlik nedir?
Sizin şahsi menfaatleriniz kamu menfaatlerinin gerisinde durur. Bu yüzden genel olarak yapabileceğiniz her türlü işi kabul etmek zorundasınız – keza cüzi ücretli (Minijob) işleri de. Maaşın tarifenin altında olması ya da o yörede adet olan değerin altında ücretlendirilmesi bir rol oynamaz. Elbette „ahlaka aykırı“ çalışma koşulları bu şartın haricindedir. Başka istisnai durumlar daha mevcuttur: Örneğin bir yakının bakımı ya da üç yaş altında çocuğun eğitimi, bu demektir ki çalışmanız talep edilemez.
67. Bir genç olarak teklif edilen bir işi kabul etmezsem ne olur?
25 yaşın altındaki gençler talep edilen uygun işi – ister iş, meslek imkanı, çalışma hayatına uyum uygulaması ya da iş imkanı – kabul etmezlerse, işsizlik parası II üç aylığına sadece konaklama ve ısıtma masraflarının ödenmesi ile sınırlılandıracaktır . Kira ve ısıtma ödemeleri direkt mal sahibine yapılacaktır. Gerekli yaşam ihtiyacı da teslim edilen malzeme fişleri ile temin edilecektir.
68. Işimden kendim istifa ettiğim için Iş ve Işçi bulma kurumu işsizlik yardımımı 12 hafta için engelledi. Bu engel süresi boyunca işsizlik parası II alabilirmiyim?
Yardıma muhtaç iseniz ve diğer şartlar da mevcut ise, işsizlik parası II talebinde bulunabilirsiniz. Ama bu durumda – muhtaçlık durumuna kendiniz sebebiyet verdiğinizden dolayı – daimi yardımlar %30 düşürülür. Bu sıkıntılı durumu atlattıktan sonra, kendi kabahatinizden dolayı oluşan masrafları temel güvence kurumuna geri ödemelisiniz.
69. Ev hanımıyım. Eşimin geliri evi geçindirmeye yetmiyor. Işsizlik parası II alırsam, bende çalışmak zorunda kalırmıyım?
Eşiniz ile bir ihtiyaç birliği oluşturuyorsunuz. Ihtiyaç birliğinin yardıma muhtaçlık durumunu azaltmak ya da ortadan kaldırmak için, ihtiyaç birliğinin her çalışabilir ferdi talep edilen iş mümkün olduğu sürece, bunu kabul etmek zorundadır. Önem teşkil etmeyen nedenden dolayı talep edilen işi kabul etmezseniz, işsizlik parası II’deki kendi payınızın kesintiye uğrayacağını göze almalısınız. Bu da artık size yapılan yardımların bazı durumlarda tamamıyla kesilebileceği anlamına gelebilir (örn.: önemli nedeni olmayan birçok ret durumu).
70. 58-yaş-üzeri kişiler için hala o özel uygulama varmıdır?
SGB II Mad. 65 ve SGB III Mad. 428 uyarınca uygulamayı talep eden kişiler, iş arama ve aracılığı durumunda bulunmaları gerekmiyor. Bu özel uygulama sadece işsizlik parası II hakkını 01.01.2008 tarihinden önce elde etmiş ve yardım hakkı bulunan, çalışabilir durumda olan ve bu günden önce 58. yaşını doldurmuş kişiler için geçerlidir.